แนวคิดในการฝึกซ้อมของนักดนตรี
photo by : https://pixabay.com/th
มีหลายคนถามผมว่า “วันหนึงซ้อมกี่ชั่วโมงหรือครับ?” หรือว่า “มีการวางแผนการซ้อมในแต่ละวันอย่างไรครับ?” สำหรับผม การซ้อมหลายๆ ชั่วโมงนั้นไม่ได้ทำให้เกิดคุณภาพในการซ้อม การวางแผนในการซ้อมในแต่ละวันนั้นช่วยให้เรารู้ว่าเราต้องซ้อมอะไร แต่ก็ยังไม่ส่งผลให้เกิดคุณภาพในการซ้อมนัก ปัจจัยหลักของการซ้อม คือ เราต้องรู้ตัวเองว่าเรากำลังทำอะไรอยู่ และที่ขาดไม่ได้ คือ ต้องฝึกซ้อมในสิ่งที่เราทำไม่ได้เพราะโดยธรรมชาติของมนุษย์นั้นจะไม่ทำในสิ่งที่ตัวเองทำไม่ได้
คุณเคยถามตัวเองหรือเปล่า หลังจากผ่านไปหนึ่งชั่วโมงของการซ้อม เราได้อะไรในหนึ่งชั่วโมงที่ผ่านมาบ้าง เราได้แก้ไขอะไรไปบ้าง บรรลุผลดังที่ต้องการหรือเปล่า หรือว่าเจอปัญหาเราจะมีวิธีการแก้ไขปัญหาอย่างไร บางคนอาจจะไม่มีคำตอบ เพราะว่า เวลาซ้อมเราไม่ได้ฟังในสิ่งที่ตัวเองเล่น หรือไม่รู้ตัวเองว่ากำลังทำอะไรอยู่ นี่คือปัญหาใหญ่ในการฝึกซ้อม ถ้าเราไม่สามารถตอบตัวเองได้ว่าหนึ่งชั่วโมงที่ซ้อมไปได้อะไรบ้าง นั้นไม่ใช่การซ้อม มันเป็นการเป่าเล่นเพื่อฆ่าเวลา หรือมัวแต่เป่าในสิ่งที่ตัวเองเล่นได้อยู่แล้ว ทำให้ไม่เกิดผลอะไรและไม่มีคำตอบว่าเราได้อะไร
การซ้อมที่มีคุณภาพนั้นขึ้นอยู่กับว่าเราได้อะไรหลังจากการซ้อมนั้นๆ มากกว่าการซ้อม 7 ชั่วโมงต่อวันแล้วไม่ได้อะไรเลย การซ้อมให้มีคุณภาพ คือการตั้งเป้าหมายว่าจะแก้ไขปัญหาอะไรบ้าง หรือจะซ้อมอะไร วางแนวทาง ทดลองให้แบบต่างๆ ลองผิดลองถูกด้วยตัวเองดูก่อน และพยายามฟังตัวเองเสมอว่าเรากำลังทำอะไร เสียงเราเป็นอย่างไงบ้าง ปัญหาที่กำลังแก้ไขอยู่ ดีขึ้นหรือเปล่า หรือว่าพัฒนาไปในทางที่ดีหรือเปล่า ดีขึ้นช้าหรือพัฒนาช้า ในบางเรื่องอาจจะต้องใช้เวลาจริงๆ เช่น เรื่องกล้ามเนื้อปาก แต่บางอย่างสามารถพัฒนาได้อย่างเร็วเช่นกัน บางอย่างก็เหมือนกับเส้นผมบังภูเขา ทุกอย่างที่กล่าวมานี้มาจากการซ้อมโดยฟังตัวเอง รู้ตัวว่าทำอะไรอยู่ตลอดการซ้อม และการกล้าที่จะลองผิดลองถูกด้วยตัวเอง
Metronome เป็นสิ่งที่แนะนำในการฝึกซ้อมทุกครั้ง ในมุมหนึ่ง Metronome เป็นเครื่องให้จังหวะ ทำให้เราสามารถพัฒนาเรื่องจังหวะได้ดี พัฒนาเรื่องคิดส่วนย่อย แต่อีกมุมหนึ่ง การใช้ Metronome ในการฝึกซ้อมนั้นช่วยให้เราฟังเสียงอื่นด้วย เพราะการฝึกซ้อมคนเดียวนานๆ นั้นทำให้หูเราหยุดทำงานโดยที่เราไม่รู้ตัว การซ้อมกับ Metronome บางครั้งเราจะรู้สึกว่าไม่ค่อยได้ยิน Metronome เท่าไหร่ ซึ่งเป็นสิ่งที่ดี เพราะว่าเรากำลังจดจ่อกับการฟัง ฉะนั้น การซ้อมทุกครั้งควรใช้ Metronome
การซ้อมที่มีคุณภาพไม่ได้ขึ้นอยู่กับว่าซ้อมนานขนาดไหน แต่ขึ้นอยู่กับว่าเราได้อะไรจากการซ้อมครั้งนั้นๆ บ้างนั่นเอง
Suphaprat Santithammarak
October, 24 2017
